DIEITHRED.......................................1

fy nal i 'n gaeth ymlith dieithred \ Mortimer

DIFA............................................1

mae hiran hon ddiddeunudd \ yn difa euddo 'r cybudd \ mae ynte 'n tori i galon gerth \ heb feddu gwerth y nodwudd \

DIFFETH.........................................4

nag nid etib neb i 'm colin [~ canlyn] \ ond un o ferched llur y brenin \ ni chyfathrachi ag aliwns diffeth \ Rhag llygru 'n Iaith a 'n gwir waedolieth \

be fynwch chwi a gynw 'n siwr \ yr hen fradwr diffeth \ llur

wel fy merch a 'm mab yn ngyfreth [~ yng nghyfraith] \ chwi glowch fod yno fater diffeth \ awn yn llu yno mewn llawenudd \ i roi y dyrnas mewn distawrwudd \ ffabian

am y bradwur diffeth \ mi rho nhw i 'w marfoleth \ mynai llosgi rwi 'n doud yn glau \ bob un o 'r ddau ar unweth \ ffabian

DIFRI...........................................1

Trom iw ngalon [~ fy nghalon] inion j \ ag ochneion difri i 'm dwufron \ blin oedd blaened a 'm ganed gunt \ i 'm dwun i 'r helunt greulon \ gwae fi rioud fy ngeni i 'r bud \ i 'r adfud penud poenus \ yn f' erbun draw y rhod a drodd \ mewn cwla fodd cwilyddus \ mi dynges yn greulon yn anedwudd anudon \ yn erbun duw cyfion i yru nhad [~ fy nhad] graslon \ o 'i dyrnas lan dirion i dario \ daeth dialedd duw i 'm dilin heb arbed i 'm herbun \ yn ofnadwu funudyn am ddwus gamwedd ysgymun \ mae 'n wrthun y testun su 'n tystio \

DIFYDDIO........................................1

rwan cael fy mlant [~ mhlant] fy hunan \ mwy trwu wllus i 'm troi allan \ a 'm difyddio o 'm da feddiant \ mewn anhunedd yn fy henaint \

DIFYRU..........................................1

tra bw i yma yn ochneidio \ mi ro fy arfe i lawr i orphwuso \ i 'm difyru myfi a dreia \ ganu cerdd yn Iaith brytania \

DIG.............................................4

a hono sudd fwia i chroeso \ Er iddo 'n ddygun ddigio \ i 'w anrhydeddu wedi 'r dig \ mae 'n bur garedig iddo \

fy nwu chwaer sudd lawen weithian \ weld fy nad fel alltud allan \ er na wneuthim un achos uddun \ dig na thwull er ioed i 'w herbun \

______________________________ \ a 'i henw odd_ddan _______ iw hiran ddiddeunudd \ o glednen legach o birion hilogeth \ dygun dig awudd a digon o goweth \ Heilin

Duw madde i nhad [~ fy nhad] anhydun ddigio am ddim mor ddygun \ a 'i gilwg fel y gelun yn fy erbun i fel hyn \ a gyru i anwul eneth ael adun o 'i lyfodreth \ heb gymod mewn dig ymeth o soweth rydwi 'n sun \ hireth mawr sudd arnai 'n awr \ fel brathiad cledd i 'm gwedd a 'm gwawr \ yn dwun galar dwus di gymar \ fel oeredd Eira ar y ddaiar \ o na bawn i beunudd yn ngaere fy ngharenudd \ orchafieth fel fy chwiorudd dda ddeunydd yno ddwu \ Llur lwud pa le rwit garw nhad [~ fy nhad] a 'm gyre i rwud \ fel y rydw heb neb i 'm galw \ ond fy hunan a wur fy henw \ capten alltud meddan yn lle arglwuddes ffebian \ yn musgc penaithied Brytan y rwan yma rwu \ diwedd canu enter capten mortimer

DIGALONI........................................1

mae 'r bud i gid i 'm gado mawr anhynedd \ marw heno yn ddi gariad wedi gwario \ fy euddo yn ddi fudd \ gwae fi 'n gybudd o herwudd Hiran \ o wir oferedd wario f' arian tur y galon \ tor yn gelen yhi yn i sidan sudd \ gwnaeth y goegen eitha gwagedd \ hull ddiwedd fy holl dda \ a mine beunudd heb un beni yn digaloni 'n gla \ fy newun tost sudd heb fost i beri i rai \ gael berw a rost i dori anghenion ar fy ngost [~ nghost] \ mor ddifost fy rhoi 'n fas \ ped faswn ine yn credu o 'm crud fy hun gymerid rhan \ yn lle colli o eis bwud fy mowud yn y fan \ Rydwi 'n brudd man [~ myn] fy ffudd y fi heb gel yn siamal sudd \ i bob cerlun cyndun cudd \ rhag buw yn un cybudd cas \ enter plwc y twrw plwc

DIGIO...........................................2

ag yrwan digio 'n greulon \ o eisie imi dyngu llyfon \ am beth allase i galon goelio \ heb na llw na rheg amdano \

oni chlowes i fod rhai rhieni \ yn cosbi i plant am dyngu \ a 'r hen ffwl acw yn anog i blant \ ag yn digio na wnaethant hynu \

DIGLLON.........................................2

yrioud yrioud nid aeth i 'm calon \ y cowswn i 'r fath groeso digllon \ gen fy mlant [~ mhlant] fy hun ar goedd \ mor ddidwull oedd i addwidion \

digllon jawn iw heilin \ fy mod i 'n wuch fy montin \ mi af cin wched a haul ha \ tra dalio da 'r cribddeilin \

DIGON...........................................2

______________________________ \ a 'i henw odd_ddan _______ iw hiran ddiddeunudd \ o glednen legach o birion hilogeth \ dygun dig awudd a digon o goweth \ Heilin

t Silin \ ai marw wnaeth fyrth [~ fy ewythr] Heilin \ pe torwn fy syched ar frwuth brag \ ond iw o 'n digon gwag i bwdin \

DIHAREB.........................................1

a chwithe giw dihareb \ mi dala i chwi 'ch godineb \ oes dim o 'r cwilidd ar dy raen \ fynd arni o flaen fy wuneb \ plwc

DILES...........................................1

fy ngwr i sudd mewn cyflwr caeth \ rwi 'n ofni gwaeth nag undun \ fel gwbedun pell o 'i le wedi ddal yn ngwe 'r pru copun \ bu farw ym chwaer mae 'n newudd chwith \ daeth arnom felltith ffiedd \ am yn balchder a 'n ffalster ffol \ ni gowson ddol o ddialedd \ yr howddgar ferchede cymerwch fi 'n siample \ a 'r dynion nid ame gweddiwch ar linie \ rag syrthio dan fagle pyryglon \ pob twull a chamwedde pob diles fyddylie \ er i ciddio tros ddyddie amdanun rhaid \ diodde pen ddelo i 'r gole 'n dirgelion \

DILIN...........................................2

Tost imi 'n ferch i frenin \ gan ofal yn gynefin \ fynd allan gida 'r fyddin a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth weled fy ngwroleth mi gefes oruwchafieth \ yn gapten ganwrieth a

Trom iw ngalon [~ fy nghalon] inion j \ ag ochneion difri i 'm dwufron \ blin oedd blaened a 'm ganed gunt \ i 'm dwun i 'r helunt greulon \ gwae fi rioud fy ngeni i 'r bud \ i 'r adfud penud poenus \ yn f' erbun draw y rhod a drodd \ mewn cwla fodd cwilyddus \ mi dynges yn greulon yn anedwudd anudon \ yn erbun duw cyfion i yru nhad [~ fy nhad] graslon \ o 'i dyrnas lan dirion i dario \ daeth dialedd duw i 'm dilin heb arbed i 'm herbun \ yn ofnadwu funudyn am ddwus gamwedd ysgymun \ mae 'n wrthun y testun su 'n tystio \

DILIO...........................................1

gweddia fi beunudd na bo i 'r hen gybudd \ ai hiran ddiddeunudd ond gwradwudd i 'ch ___ gwrido \ topun yn dopun bob dudd yn y flwuddun \ yn llwm 'n noeth llumun y ddau grebun yn ymgru_____ \ drwu boen bochi ben ben ar ledel a 'r mopren \ yn dilio tra dalien 'ch talcen a dolcio \ a ffust ag a ffastwn nes y cysco pob ascwrn \ yn boeth y bo 'r ffasiwn buth heb orphwuso \ trwu afraid 'n anoeth ar elo 'ch holl goweth \ cun trenudd ne dranoeth na feddoch ddodrefnun \ ag fellu run moddion 'r elo da 'r holl gybyddion \ na roddo i 'r tylodion roddion o 'r eiddun \ dyna weddi o 'r ore ffynu wnelo 'r geirie \ amen doudwch ithe Efengil o 'm gene \ Heilin

DILLAD..........................................7

y drydudd ferch mewn dychrun \ su 'n tori i gwallt hir felun \ mewn dillad mab yn mund o 'i bro \ tros for i dreio i ffortun \

fine dora ngwallt [~ fy ngwallt] hir felun \ ag a fyna siwt o frethun \ mewn dillad mab mi a i drefailio \ ni does le imi yma i dario \

awn yn gwlwm efo 'n gilidd \ Draw yn awr i droia newudd \ I alw i 'r unlle bawb gerbron \ o 'r boneddigion dedwudd \ Exit oll ffabian mewn dillad mab

Dyma fine tost i thyngied \ yn mell [~ ymhell] o 'm bro 'n trafailio 'n galed \ mewn dillad mab ers haner blwuddun \ etto heb adnabod undun \

mi a 'th wela 'n abal llom dy ysgwudd \ oes genti etto ddim dillad newudd \ hiran

er ys tair blynedd yn 'ch byddin \ mewn dillad mab mae merch i frenin \ fel rhyfelwr gwrol gwaedlud \ yn cadw enw capten alltud \

Dwun fy arian gleision \ I brynu dillad gwchion \ a gwneud sir dda budd llaes i mwng \ a 'i rhanu rhwng cymdeithion \

DIM.............................................7

ffch well i chwi diwc morga \ oes dim newudd tyner yn ynus brutan \ mae dda geni ddwad Iawn fwriad a fae \ mewn dewr awchus amod i wrando 'ch resyme \ morgan

rwi fine i chwi yn chwaer gyfreithlon \ un dad un fam un waed un galon \ heb ddigio nad [~ fy nhad] er yn faban \ i 'm hoed er ioed dim hud 'r wan \

pwu sudd yma yn cwmnieth \ ai 'r capten mortimer a 'i gydymeth \ pa fodd yr ydech fy ngaptenied [~ nghapteiniaid] \ oes dim newudd da i 'w glowed \ mortimer

am hynu gwnawn ni gudsentio \ yn dau heb fethu er dim a fytho \ I yru 'n tad yngyfreth [~ tad-yng-nghyfraith] 'n glir \ ffwrdd o 'i dir i dario \ enter llur

a chwithe giw dihareb \ mi dala i chwi 'ch godineb \ oes dim o 'r cwilidd ar dy raen \ fynd arni o flaen fy wuneb \ plwc

Mae fy ngorph [~ nghorff] yn llawen ddigon \ ond un peth su 'n blino ngalon [~ fy nghalon] \ yn fwu na dim o 'm holl drafferthion \ i 'm dwu ferch i dyngu anudon \

f' anwul blentyn tirion \ caredig iw dy galon \ ni ddigia i monot di er dim \ rwi yn madde i 'm gylynion \