Adran nesaf | |
Adran or blaen |
FFLIT...........................................1
| |
ers tair blynedd drwu fawr drafel \ a bum i 'n cynal fflit i ryfel \ yn colli gwaed ac arfe ag arian \ fel y gwuddoch hynu 'ch hunan \ | BLl 1253 |
FFOL............................................6
| |
yn llanw ar hun o destun \ mae 'r ffwl yn twullo 'r cerlun \ I briodi hiran ddiddeunudd ffol \ i beru i 'r bobol chwerthin \ | BLl 95 |
a glowchi 'r cwmni mwun lan \ ni chai mo 'r amser i gellwer rwan \ mae rhiw geubren o gybudd ffol \ yn dwad ar f' ol yn fuan \ | BLl 390 |
amal regfa drom gen lawer \ a geiff gwr fo 'n perchen power \ nid gronun anhaws gen i ffynu \ er i 'r hogie ffol fy rhegu \ | BLl 687 |
os mynwch i fi gyrwch i nol \ offeiried ffol ne glochudd \ plwc | BLl 778 |
ni wnai mo 'r stori ddim yn llai \ mi glowes rai yn dwedud \ fod 'r henwr ffol nid ffel \ yn gorfod hel i fowud \ ffabian dan wulo | BLl 1380 |
fy ngwr i sudd mewn cyflwr caeth \ rwi 'n ofni gwaeth nag undun \ fel gwbedun pell o 'i le wedi ddal yn ngwe 'r pru copun \ bu farw ym chwaer mae 'n newudd chwith \ daeth arnom felltith ffiedd \ am yn balchder a 'n ffalster ffol \ ni gowson ddol o ddialedd \ yr howddgar ferchede cymerwch fi 'n siample \ a 'r dynion nid ame gweddiwch ar linie \ rag syrthio dan fagle pyryglon \ pob twull a chamwedde pob diles fyddylie \ er i ciddio tros ddyddie amdanun rhaid \ diodde pen ddelo i 'r gole 'n dirgelion \ | BLl 69 1750 |
FFOLOG..........................................1
| |
och och och yn uchel \ rwi 'n ddigon blin o 'm hoedel \ o achos ffolog ffrilog ffraeth \ a 'm hiwsiodd yn waeth na chythrel \ | BLl 1506 |
FFON............................................1
| |
mae 'ch dwu chwaer yn fawr i stad \ wedi troi 'ch tad o 'i euddo \ fe roes y ffon o 'i law i 'w guron gas \ mawr lles addas iddo \ | BLl 1376 |
FFORDD..........................................8
| |
casa gwr ar gefn cynhaia \ geni weled y ffordd y rhodia \ iw 'r degymwr suth i pengclog \ 'n cario fy ud i a 'i picwarch bigog \ | BLl 437 |
ni wnewch mo hynu sir gobeithio \ nes dyscu imi 'r ffordd i drainio \ gwn na bu erioed yn unlle \ yn fy llaw na phik na chledde \ Sarjant | BLl 559 |
beth a 'th gyrodd di ffordd yma \ alltud | BLl 580 |
ffordd gynta ar rata i 'r henddun \ plwc | BLl 782 |
bychan geni gwn na wuddoch \ gasanu [~ gusanu] 'r tir a 'r ffordd a gerddoch \ Dynstan | BLl 1293 |
ow mae ngalon [~ fy nghalon] i 'n drom ryfeddol \ pen elo 'r bud yn ngwrthuneb i 'r bobol \ nid un ffordd na dwu y daw \ ond wuth ne naw yn gynhwunol \ | BLl 1316 |
y glan gwmpeini pur ymddiffin \ ai dyma 'r ffordd i lus y brenin \ ffabian | BLl 1433 |
os buon dratiried ffeilsion \ i 'ch erbun fel gylynion \ gwneud da dam ddrwg iw wllus duw \ ar ffordd i fuw fel cristion \ llur | BLl 1797 |
FFORTUN.........................................2
| |
y drydudd ferch mewn dychrun \ su 'n tori i gwallt hir felun \ mewn dillad mab yn mund o 'i bro \ tros for i dreio i ffortun \ | BLl 60 |
na wnewch mo 'r niwed uddun \ gadewch nhw i dreio i ffortun \ fe ddial duw am i twull \ yn well i bwull nag undun \ | BLl 1791 |
FFRAETH.........................................2
| |
mhen hun o amser di brin \ fe ddoude rhai i 'r brenin \ i bod hi 'n stowtia milwr ffraeth \ ag osododd saeth ar linin \ | BLl 71 |
och och och yn uchel \ rwi 'n ddigon blin o 'm hoedel \ o achos ffolog ffrilog ffraeth \ a 'm hiwsiodd yn waeth na chythrel \ | BLl 1506 |
FFRAINGC........................................8
| |
Tair blynedd hir o ddyddie \ i gario clog a chledde \ dan enw capten gynen gaingc \ dan frenin ffraingc a 'i arfe \ | BLl 68 |
chwi gewch washaneth [~ wasanaeth] geni o 'r gore \ dan frenin ffraingc i wisco arfe \ foru 'r bore i fynd i ryfel \ ag i ymladd am ych houdel \ ffabian | BLl 555 |
wel dyna fine ffabian \ yn gwisco enw a lifre capten \ a chwedi bod mewn rhyfel creulon \ tan frenin ffraingc a 'i goron \ | BLl 38 962 |
ag y rwan darfu i 'r fyddin \ ynill [~ ennill] aeres fawr i 'r brenin \ merch i dwusog gwlad italia \ a dwun i ffraingc fawr gaeth gludfa \ | BLl 970 |
Tost imi 'n ferch i frenin \ gan ofal yn gynefin \ fynd allan gida 'r fyddin a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth weled fy ngwroleth mi gefes oruwchafieth \ yn gapten ganwrieth a milwrieth mawr \ | BLl 39 994 |
y fi ydi 'r gwr ni cheisiai wad \ a ddaeth o wlad brutania \ ni ches i cimin er pen ddois i ffraingc \ a chlowed caingc ar dane \ ffabian | BLl 1368 |
fy nhad cymerwch gysur \ chwi ellwch dduall hun yn Eglir \ mae fi iw Ioseph i 'ch croesawu \ a ffraingc iw 'r Aipht i 'ch llawenychu \ | BLl 1459 |
fy mrawd morgan diwc morganwg \ ai gwir iw hun ertolwg \ fod brenin ffraingc ag armi o wur \ ar feder gwneuthur mowrddrwg \ morgan | BLl 1474 |
FFRI............................................1
| |
gwell geni glowed buwch 'n brefu \ na chlowed 'r un o rhain yn nadu \ rwi 'n doud y gwir yn ddigon ffri \ ni fedra i mo 'r gwadu \ | BLl 458 |
FFRILOG.........................................1
| |
och och och yn uchel \ rwi 'n ddigon blin o 'm hoedel \ o achos ffolog ffrilog ffraeth \ a 'm hiwsiodd yn waeth na chythrel \ | BLl 1506 |
FFRIODO.........................................1
| |
mae 'n rhaid i chwi rhwmo [~ rhwymo] 'n fanwl \ na ffriodo buth o 'ch meddwl \ ne cun setlo 'r goron arni \ fynu gweled dudd diweddi \ enin | BLl 277 |
FFRISIWN........................................1
| |
ni ffrisiwn i res o bine \ er cloddio iddo fedd a 'm cledde \ gad ini daro ati dul \ I ganu iddo glul on clolie \ canu clul bob yn ail a dol ffwl | BLl 1585 |
FFRUNS..........................................1
| |
a gasclo dda trwu drawster \ daw arall wrth i bleser \ y casa o 'i ffruns a wna waith main \ I wisco rhain ar wasgar \ enter plwc | BLl 46 1157 |
FFUDD...........................................2
| |
o gyfadde 'r gwir rydwi 'n forwun \ fel a does i 'r bud yn blentun \ man [~ myn] fy ffudd os fi di [~ ydyw] ffebian \ ni ches i yrioed ddrwg air na gogan \ mortimer | BLl 1034 |
gwae fi 'n gybudd o herwudd Hiran \ o wir oferedd wario f' arian tur y galon \ tor yn gelen yhi yn i sidan sudd \ gwnaeth y goegen eitha gwagedd \ hull ddiwedd fy holl dda \ a mine beunudd heb un beni yn digaloni 'n gla \ fy newun tost sudd heb fost i beri i rai \ gael berw a rost i dori anghenion ar fy ngost [~ nghost] \ mor ddifost fy rhoi 'n fas \ ped faswn ine yn credu o 'm crud fy hun gymerid rhan \ yn lle colli o eis bwud fy mowud yn y fan \ Rydwi 'n brudd man [~ myn] fy ffudd y fi heb gel yn siamal sudd \ i bob cerlun cyndun cudd \ rhag buw yn un cybudd cas \ enter plwc y twrw plwc | BLl 1558 |
FFUST...........................................1
| |
gweddia fi beunudd na bo i 'r hen gybudd \ ai hiran ddiddeunudd ond gwradwudd i 'ch ___ gwrido \ topun yn dopun bob dudd yn y flwuddun \ yn llwm 'n noeth llumun y ddau grebun yn ymgru_____ \ drwu boen bochi ben ben ar ledel a 'r mopren \ yn dilio tra dalien 'ch talcen a dolcio \ a ffust ag a ffastwn nes y cysco pob ascwrn \ yn boeth y bo 'r ffasiwn buth heb orphwuso \ trwu afraid 'n anoeth ar elo 'ch holl goweth \ cun trenudd ne dranoeth na feddoch ddodrefnun \ ag fellu run moddion 'r elo da 'r holl gybyddion \ na roddo i 'r tylodion roddion o 'r eiddun \ dyna weddi o 'r ore ffynu wnelo 'r geirie \ amen doudwch ithe Efengil o 'm gene \ Heilin | BLl 34 855 |
FFWL............................................5
| |
yn llanw ar hun o destun \ mae 'r ffwl yn twullo 'r cerlun \ I briodi hiran ddiddeunudd ffol \ i beru i 'r bobol chwerthin \ | BLl 94 |
ni ddoudes gwmni diddig \ fy nhestun yn garedig \ ag er yn bod ni a beie 'n llond \ na farnwch ond ychydig \ diwedd prologue enter phwl ffwl | BLl 5 td. 5.2 |
oni chlowes i fod rhai rhieni \ yn cosbi i plant am dyngu \ a 'r hen ffwl acw yn anog i blant \ ag yn digio na wnaethant hynu \ | BLl 386 |
rwi fi 'n abal ffeiried [~ offeiriaid] er y mod [~ fy mod] yn ffwl \ i briodi hen garbwl o gybudd \ | BLl 779 |
ni ffrisiwn i res o bine \ er cloddio iddo fedd a 'm cledde \ gad ini daro ati dul \ I ganu iddo glul on clolie \ canu clul bob yn ail a dol ffwl | BLl 63 td. 63.2 |
FFWLCUN.........................................2
| |
ha ha beth a ddoudid i ffwlcun \ ai arian sudd gen riwun \ budd ngalon [~ fy nghalon] yn chwerthin dan y mron [~ fy mron] \ pen glowi son amdanun \ plwc | BLl 400 |
dwed etto ffwlcun sal \ pabeth a dal dy newudd \ plwc | BLl 1370 |
FFWRDD..........................................4
| |
pacia grigwt [~ grigwd] i ffwrdd i 'th grogi \ nid a mo 'm arian i yno leni \ ag ni chan w geniog futh \ ond a dalwi oer drith yn drethi \ | BLl 416 |
oni bai 'r gost su 'n magu corgwn \ chwaneg ar f' einioes ohonun a fynwn \ i gowrsio 'r tylodion i ffwrdd o 'r bro [~ ] \ a mine yn i postio ar pastwn \ | BLl 462 |
am hynu gwnawn ni gudsentio \ yn dau heb fethu er dim a fytho \ I yru 'n tad yngyfreth [~ tad-yng-nghyfraith] 'n glir \ ffwrdd o 'i dir i dario \ enter llur | BLl 1097 |
ych merched sudd yn 'r un feddylie \ oll yn oll ag yden ine \ am ych troi ffwrdd o 'r tir \ mae 'n ddigon gwir y geirie \ llur | BLl 1108 |
Adran nesaf | Ir brig |