FAB.............................................1

os wy i fab y gwir rwi i 'w ddoudud \ ni does arna i henw ond alldud \ Sarjant

FABAN...........................................1

rwi fine i chwi yn chwaer gyfreithlon \ un dad un fam un waed un galon \ heb ddigio nad [~ fy nhad] er yn faban \ i 'm hoed er ioed dim hud 'r wan \

FABIAN..........................................1

am hun rhaid imi yn ddiddig ddiodde \ tra bo 'r aniwiol yn i flode \ i hel fy mara yn ddrwg fy llun \ a 'm corpws yn un carpie \ fabian

FACH............................................1

nis gwni ddarfu i riwun diried \ roi iddo fach mewn tamed \ ag nis gwn i hefud mae rudd on fain \ a dynodd y brain mo 'i lygied [~ lygaid] \

FAE.............................................1

ffch well i chwi diwc morga \ oes dim newudd tyner yn ynus brutan \ mae dda geni ddwad Iawn fwriad a fae \ mewn dewr awchus amod i wrando 'ch resyme \ morgan

FAES............................................2

Rwi 'n mund i farw o newun \ mi eisteddaf ar fy ngolun \ ag a ganaf benill ar y faes \ o ffarwel i oes y cerlun \ canu ar faes

Rwi 'n mund i farw o newun \ mi eisteddaf ar fy ngolun \ ag a ganaf benill ar y faes \ o ffarwel i oes y cerlun \ canu ar faes

FAGLE...........................................1

fy ngwr i sudd mewn cyflwr caeth \ rwi 'n ofni gwaeth nag undun \ fel gwbedun pell o 'i le wedi ddal yn ngwe 'r pru copun \ bu farw ym chwaer mae 'n newudd chwith \ daeth arnom felltith ffiedd \ am yn balchder a 'n ffalster ffol \ ni gowson ddol o ddialedd \ yr howddgar ferchede cymerwch fi 'n siample \ a 'r dynion nid ame gweddiwch ar linie \ rag syrthio dan fagle pyryglon \ pob twull a chamwedde pob diles fyddylie \ er i ciddio tros ddyddie amdanun rhaid \ diodde pen ddelo i 'r gole 'n dirgelion \

FAIN............................................1

nis gwni ddarfu i riwun diried \ roi iddo fach mewn tamed \ ag nis gwn i hefud mae rudd on fain \ a dynodd y brain mo 'i lygied [~ lygaid] \

FAINGC..........................................2

o ran fy mod i 'n hen ar faingc \ a chwithe 'n ifaingc heini \ os cedwch fi tra bwi 'n y bud \ cewch chwithe gud reioli [~ reoli] \

frenin \ gan ofal yn gynefin \ fynd allan gida 'r fyddin a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth weled fy ngwroleth mi gefes oruwchafieth \ yn gapten ganwrieth a milwrieth mawr \

FAINT...........................................1

yn inion tros fynudd twr caergybi \ yn ymul Llunden deri \ mi wela ar frun anferth o faint \ lu mawr o wraint yn pori \

FALFODEN........................................1

a glowch 'r cwmni mwinion \ mi weles fatel greulon \ rhwng dwu falfoden ddu \ oedd un o bobtu 'r afon \

FALOG...........................................1

Rwi fi Heilin gribddeiliog \ yn dy gymrud di hiran ddi hirog \ i dirio 'r nos ag i dori nwu \ dy filen glwu dy falog \

FALU............................................1

Talu am hau a chau a chwnu [~ chwynnu] \ talu am fedi 'r ud a 'i ddyrnu \ talu am nithio talu am falu \ talu am bobi a chorddi a chrasu \

FAM.............................................3

rwi fine i chwi yn chwaer gyfreithlon \ un dad un fam un waed un galon \ heb ddigio nad [~ fy nhad] er yn faban \ i 'm hoed er ioed dim hud 'r wan \

melldith dy fam i ti cydafel [~ cadafael] \ rwiti yn waeth dy gwrs na chythrel \ oni fedri di 'n well na hun briodi \ cymer iti hi a does i 'th crogi \ plwc

ag ar 'ch ol i fod yn nesa \ i chyfion aer iw fwur cynedda \ ag os hwn a ddaw drwu dyciant \ mi yra i dad a 'i fam o feddiant \ plwc

FAN.............................................5

mae geni dri dodrefnun \ a rhinwedd mawr su arnun \ myfi awn i 'r fan lle don \ y bydd llawer o son amdanun \

oes yma neb am arian \ a 'i witsia hi oddiwrthai rhiw fan \ mi af yn inion yn y man \ I roi offrwm yn llan Elian \ Exitt heilin enter Dynstan a Mortimer

wedi gwario \ fy euddo yn ddi fudd \ gwae fi 'n gybudd o herwudd Hiran \ o wir oferedd wario f' arian tur y galon \ tor yn gelen yhi yn i sidan sudd \ gwnaeth y goegen eitha gwagedd \ hull ddiwedd fy holl dda \ a mine beunudd heb un beni yn digaloni 'n gla \ fy newun tost sudd heb fost i beri i rai \ gael berw a rost i dori anghenion ar fy ngost [~ nghost] \ mor ddifost fy rhoi 'n fas \ ped faswn ine yn credu o 'm crud fy hun gymerid rhan \ yn lle colli o eis bwud fy mowud yn y fan \ Rydwi 'n brudd man [~ myn] fy ffudd y fi heb gel yn siamal sudd \ i bob cerlun cyndun cudd \ rhag buw yn un cybudd cas \ enter plwc y twrw plwc

ffarwel y cwmni grasol \ rhaid imi ymado a mhobol [~ fy mhobl] \ i rodio 'r bud o fan i fan \ fel dynes ansynhwurol \ enter Llur dynstan a ffabian llur

ffarwel y cwmni grasol \ rhaid imi ymado a mhobol [~ fy mhobl] \ i rodio 'r bud o fan i fan \ fel dynes ansynhwurol \ enter Llur dynstan a ffabian llur

FANTACH.........................................1

pe cawn i hen wrach fantach erwun \ o gybyddes arthes wrthun \ a chynth arian da dybygwn \ mewn pur adeg mi priodwn \

FANWL...........................................2

mae 'n rhaid i chwi rhwmo [~ rhwymo] 'n fanwl \ na ffriodo buth o 'ch meddwl \ ne cun setlo 'r goron arni \ fynu gweled dudd diweddi \ enin

ond gore imi chwilio 'r cene \ yn fanwl i bociede \ yn pen bottwm sudd yn hon \ a thair o hoelion prenie \

FARA............................................1

yno budd y gwas ar forwun \ heblaw talu am fara ag enllun \ yn gweiddi am gyflog mawr yn rhagor \ ar ol gwasneuthu darn o dymor \

FARCH...........................................1

Tost imi 'n ferch i frenin \ gan ofal yn gynefin \ fynd allan gida 'r fyddin a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth weled fy ngwroleth mi gefes oruwchafieth \ yn gapten ganwrieth a milwrieth mawr \

FARCHNATA.......................................2

a fedri di farchnata yn gyndun \ wrth werthu ud ag enllun \ hiran

mi fedra farchnata 'r henwr cu \ a phlanu plu 'n 'ch corun \ Heilin

FARCIO..........................................1

yn nganol [~ nghanol] hun o draffeth \ daeth atta i dristwch anferth \ dyma 'r meister tir yn dwad toc \ i farcio 'r stoc am ardreth \

FARFAN..........................................1

mi weles henwr o frutania \ wrth y lodg yn rhodio gyne \ a gwallt i ben run lliw a 'r gwlan \ a 'i farfan fel yr eira \ ffebian

FARNWCH.........................................1

ni ddoudes gwmni diddig \ fy nhestun yn garedig \ ag er yn bod ni a beie 'n llond \ na farnwch ond ychydig \ diwedd prologue enter phwl ffwl

FARW............................................6

rwiti yn barod iawn i farw \ dwed imi etto hwtw \ pen fochdi ar feder mund i 'r ne \ pwu geiff y code i 'w cadw \ Heilin

hai hwchw futh hai hwchw \ dacw Heilin fawr i dwrw \ rhaid imi lechu rhag drwg i radd \ rhag iddo ym lladd i 'n farw \ Exitt enter Heilin

Rwi 'n mund i farw o newun \ mi eisteddaf ar fy ngolun \ ag a ganaf benill ar y faes \ o ffarwel i oes y cerlun \ canu ar faes

ho naddo y glan gwmpeini \ mae o newudd farw heb oiri \ er hynu mae 'n brud oddyma i ddwun \ mae pen i drwun on drewi \

bu farw fy chwaer Rodia \ pen glybu hi 'r newudd yma \ mae ngalon [~ fy nghalon] ine ar bigie dur \ yn drom o gur a blindra \

fy ngwr i sudd mewn cyflwr caeth \ rwi 'n ofni gwaeth nag undun \ fel gwbedun pell o 'i le wedi ddal yn ngwe 'r pru copun \ bu farw ym chwaer mae 'n newudd chwith \ daeth arnom felltith ffiedd \ am yn balchder a 'n ffalster ffol \ ni gowson ddol o ddialedd \ yr howddgar ferchede cymerwch fi 'n siample \ a 'r dynion nid ame gweddiwch ar linie \ rag syrthio dan fagle pyryglon \ pob twull a chamwedde pob diles fyddylie \ er i ciddio tros ddyddie amdanun rhaid \ diodde pen ddelo i 'r gole 'n dirgelion \

FARWGARW........................................1

rwi i 'm barnu beunudd \ yn ferch ddi serch anufudd \ ag yn euog o dori llw \ i farwgarw gerudd \

FAS.............................................1

mae 'r bud i gid i 'm gado mawr anhynedd \ marw heno yn ddi gariad wedi gwario \ fy euddo yn ddi fudd \ gwae fi 'n gybudd o herwudd Hiran \ o wir oferedd wario f' arian tur y galon \ tor yn gelen yhi yn i sidan sudd \ gwnaeth y goegen eitha gwagedd \ hull ddiwedd fy holl dda \ a mine beunudd heb un beni yn digaloni 'n gla \ fy newun tost sudd heb fost i beri i rai \ gael berw a rost i dori anghenion ar fy ngost [~ nghost] \ mor ddifost fy rhoi 'n fas \ ped faswn ine yn credu o 'm crud fy hun gymerid rhan \ yn lle colli o eis bwud fy mowud yn y fan \ Rydwi 'n brudd man [~ myn] fy ffudd y fi heb gel yn siamal sudd \ i bob cerlun cyndun cudd \ rhag buw yn un cybudd cas \ enter plwc y twrw plwc