FASWN...........................................1

mae 'r bud i gid i 'm gado mawr anhynedd \ marw heno yn ddi gariad wedi gwario \ fy euddo yn ddi fudd \ gwae fi 'n gybudd o herwudd Hiran \ o wir oferedd wario f' arian tur y galon \ tor yn gelen yhi yn i sidan sudd \ gwnaeth y goegen eitha gwagedd \ hull ddiwedd fy holl dda \ a mine beunudd heb un beni yn digaloni 'n gla \ fy newun tost sudd heb fost i beri i rai \ gael berw a rost i dori anghenion ar fy ngost [~ nghost] \ mor ddifost fy rhoi 'n fas \ ped faswn ine yn credu o 'm crud fy hun gymerid rhan \ yn lle colli o eis bwud fy mowud yn y fan \ Rydwi 'n brudd man [~ myn] fy ffudd y fi heb gel yn siamal sudd \ i bob cerlun cyndun cudd \ rhag buw yn un cybudd cas \ enter plwc y twrw plwc

FATEL...........................................1

a glowch 'r cwmni mwinion \ mi weles fatel greulon \ rhwng dwu falfoden ddu \ oedd un o bobtu 'r afon \

FATER...........................................1

wel fy merch a 'm mab yn ngyfreth [~ yng nghyfraith] \ chwi glowch fod yno fater diffeth \ awn yn llu yno mewn llawenudd \ i roi y dyrnas mewn distawrwudd \ ffabian

FATH............................................11

mi fedra gofio yn odieth \ henwe rhai o 'm henafieth \ pob merch a red yn nerth i thraud \ gael dwad i 'r fath waed olieth \

fy nhad i oedd sieffre gefnbant \ oedd 'n tario twntu [~ tu hwnt i] 'r Crygnant \ ni bu mo 'i fath mewn gwlad na thre \ Erioed am chware 'r sturmant \

fy naid [~ nhaid] i oedd howel sion guto \ o gene go dorllaes ymul llandrillo \ doedd mo 'i fath am fyta oddyma i fon \ os clowsoch i son amdano \

mae hwn 'n landdun ifangc lysti \ ni does mo 'i fath yn fy ngwmpeini [~ nghwmpeini] \ o ble doisti 'r glanddyn mwuna \ alltud

dyna hi 'n birion pe dau hi o barod \ cun colli 'r fath henwrach lle gallwn i chanfod \ os bydda i 'n i leicio i 'm boddio bun lwcus \ I drin fy nodranach [~ nodrefnach] a mine 'n oedranus \ plwc

ar hun o brading cun gorphen priodas \ offrymwch yn gynta a chwithe 'n cael cowntes \ chwi wuddoch fod geni galon gru \ i briodi 'r fath ddau bru anghynes \ Heilin

mae geni newudd a dal i goelio \ os rhynga fodd i 'ch gras i wrando \ am fawr rhyfeddod a fu 'n 'ch armi \ anamal jawn mae 'r fath stori \ Dynstan

yrioud yrioud nid aeth i 'm calon \ y cowswn i 'r fath groeso digllon \ gen fy mlant [~ mhlant] fy hun ar goedd \ mor ddidwull oedd i addwidion \

f' arglwudd frenin nid wi addas \ I chwi roddi imi 'r fath urddas \ i roi imi gimaint goruwchafieth \ ni does geni ddim cynhysceth \ Dynstan

ni fedrai ond wulo 'r dagre halltgri \ ag wulo wnewch ithe pen ddoudwi i chwi \ a fath warchad oedd geni gartre \ ar ol ymadel a chwi gyne \

ochenaed f' enaed arni \ am y nwun [~ fy nwyn] i i 'r fath dylodi \ ni dawodd [~ adawodd] gimint a llwu bren \ heb wneuthur pen amdani \

FATTER..........................................1

ow gorffun tafod drwg gorphen dy fatter \ goflin i 'r tengcwl fynu gyflog fel tingcer \ plwc

FAWR............................................16

gida 'ch cenad fawr a bychan \ hen ag ifangc a phob oedran \ mae hi yma cin frithed ar fy ngair \ ar siope ar ffair wulifan \

mi eis y fi mewn cwrs o oedran \ nid alla i bellach fawr ymlwubran \ fy nair [~ nhair] merch sudd mewn oedran caru \ pa fodd y mae imi cynhyscaeddu \ oswin

y meister tir ar ben y dwrnod \ y fudd yn chwidir Iawn yn dyfod \ I yru 'r da yn fawr i draffeth \ oni budd o 'n siwr o 'i ardreth \

ag y rwan darfu i 'r fyddin \ ynill [~ ennill] aeres fawr i 'r brenin \ merch i dwusog gwlad italia \ a dwun i ffraingc fawr gaeth gludfa \

ag y rwan darfu i 'r fyddin \ ynill [~ ennill] aeres fawr i 'r brenin \ merch i dwusog gwlad italia \ a dwun i ffraingc fawr gaeth gludfa \

Tost imi 'n ferch i frenin \ gan ofal yn gynefin \ fynd allan gida 'r fyddin a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth weled fy ngwroleth mi gefes oruwchafieth \ yn gapten ganwrieth a milwrieth mawr \

imi 'n ferch i frenin \ gan ofal yn gynefin \ fynd allan gida 'r fyddin a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth weled fy ngwroleth mi gefes oruwchafieth \ yn gapten ganwrieth a milwrieth mawr \

mae geni newudd a dal i goelio \ os rhynga fodd i 'ch gras i wrando \ am fawr rhyfeddod a fu 'n 'ch armi \ anamal jawn mae 'r fath stori \ Dynstan

_________________________elfed \ mae hon o 'r gore i hel 'ch tamed \ ceisiwch etto drwg i wawr \ globen fawr o waled \ Exitt llur

ers tair blynedd drwu fawr drafel \ a bum i 'n cynal fflit i ryfel \ yn colli gwaed ac arfe ag arian \ fel y gwuddoch hynu 'ch hunan \

wrth rwmo [~ rwymo] 'r heddwch gwnaed 'n amod \ ferch y Twusog imi yn briod \ hon sy 'n aeres lan dwusogaeth \ heb law escud fawr gynhysgaeth \

hai hwchw futh hai hwchw \ dacw Heilin fawr i dwrw \ rhaid imi lechu rhag drwg i radd \ rhag iddo ym lladd i 'n farw \ Exitt enter Heilin

yn wir ffabian deg i gwawr \ ni phara i chwi fawr lawenudd \

mae 'ch dwu chwaer yn fawr i stad \ wedi troi 'ch tad o 'i euddo \ fe roes y ffon o 'i law i 'w guron gas \ mawr lles addas iddo \

lle 'r elwi i ddoud fy ngaledi [~ nghaledi] a niwig \ cymesur medd rhai yn ffyrnig \ bychan genthun yn fawr i swn \ fy llichioi [~ lluchio i] a chwn a cherig \

diolch i chwi dynstan frenin \ fy mab y ngyfreth [~ yng nghyfraith] pur ymddiffin \ am fawr urddas fy merch ffabian \ a 'ch wllus da imi fy hunan \

FE..............................................17

fe ddaw yma gybudd chwanog \ ____ henw iw heilin gribddeiliog \ hwn sudd groes ar les y gwan \ hen gerun anrhigarog \

mhen hun o amser di brin \ fe ddoude rhai i 'r brenin \ i bod hi 'n stowtia milwr ffraeth \ ag osododd saeth ar linin \

fe ydiw 'r gwr rwi 'n hysbus ddigon \ mae yn cyfeirio yma 'n inion \ hiwin

ni awn 'n deuwedd tuagatto \ i gael ymgomio peth ag efo \ \ fe alle down cun yn bedd \ drwu rinwedd yma i rainio \ Exit ddau plwc y Twrw

fu agos bod arna i ange garw \ ddoudud i chwi pa fodd i 'm galw \ fe roed arna i henw braf wrth lwc \ y meister plwc y Twrw \

ar hynu dyma 'r gwr i hunan \ ho ho meister Heilin hoiwlan \ au welwch i gimin sudd gentho fe \ yn i gario o gode ag arian \ enter Heilin

fe ddawodd [~ addawodd] ddwad yma \ i 'm cyfwrdd i chwedleua \ o 'r diwedd dacw fo gerllaw \ wr gwiwlan draw mi a 'i gwela \ enter morgan

Diwc Morganog Enwog inion \ fe ddaeth y bud wrth fodd yn calon \ cael y goron mewn modd ffel \ i riwlio fel y fynon \ morgan

fe fernir arnoch frenin clws [~ tlws] \ am briodi llangces yn y drws \ priodwch chwi dwusoges addfwun \ byddaf iddi hi 'n llaw forwun \ Dynstan

fe aeth y gair atto yn inion \ y modi yn tori yn greulon \ tored Hiran i gwddw ond e \ mi dora fine ngalon [~ fy nghalon] \

pe cawn riw un cylfyddgar [~ celfyddgar] \ a fedre roi imi lythur ysgar \ ne a 'i witsie o 'r bud yn ddigon pell \ fe aeth llawer o 'i gwell i 'r barcer \ Exit enter dynstan a ffab Dynstan

mae 'ch dwu chwaer yn fawr i stad \ wedi troi 'ch tad o 'i euddo \ fe roes y ffon o 'i law i 'w guron gas \ mawr lles addas iddo \

os aeth fy nad yn henwr llwud \ i fegio i fwud rwan \ fe gafodd ormod twull a brad \ i golli stad a 'i goran \ Dynstan

os daw o i fewn a ffabian \ i ddifa i wur i hunan \ fe ddwg aliwns i fewn i 'r wlad \ i guro i nafiad allan \ Hewin

o waith gyru nhad [~ fy nhad] o 'i feddiant \ daeth arnom flin aflwiddiant \ fe droes y rhod i 'n herbun ni \ hoff un wedd yn ddi ffyniant \

f' anwul dad mwun tyner \ i 'ch calon rhowch esmwuthder \ fe ddarfu duw drwu bur dda bwull \ gofio i twull a 'i ffalster \ llur

na wnewch mo 'r niwed uddun \ gadewch nhw i dreio i ffortun \ fe ddial duw am i twull \ yn well i bwull nag undun \