Adran nesaf
Next section

Adran o’r blaen
Previous section

 
 
FECHAN..........................................2
mae hi 'n abal hen o 'i hoedran \ ond i bod hi 'n fyches fechan \ Heilin
BLl 726
rydwi 'n ddwl a hen y rwan \ mi a 'i adwaunwn pen oedd hi lodes fechan \ ffabian
BLl 1441
 
 
FEDD............................................2
I gwestwn sudd yn gofun \ drwu lw pa un ohonun \ a 'i care 'n bura hud i fedd \ gan addo anrhydedd uddun \
BLl 39
ni ffrisiwn i res o bine \ er cloddio iddo fedd a 'm cledde \ gad ini daro ati dul \ I ganu iddo glul on clolie \ canu clul bob yn ail a dol ffwl
BLl 1586
 
 
FEDDAI..........................................1
mi ges fy magu 'n gu ag anwul \ a phob danteithion yn fy ymul \ rwan ni feddai nag aur nag arian \ rhaid imi fegio o hun allan \ enter sarjant
BLl 544
 
 
FEDDIANT........................................5
dan obeithio y cai fy rhan \ fel brenin gan i feibion \ Dowch cymerwch feddiant rhad \ drwu gariad yn y goron \ Exitt oll enter alltud ne ffabian
BLl 957
rhaid ini am hun gonsidro \ mai 'n bai ni 'n hinen iw o \ droi 'r hen wr fel diras blant \ o 'i feddiant a 'i ddifyddio \ morgan
BLl 59 1487
rwan cael fy mlant [~ mhlant] fy hunan \ mwy trwu wllus i 'm troi allan \ a 'm difyddio o 'm da feddiant \ mewn anhunedd yn fy henaint \
BLl 65 1639
ag ar 'ch ol i fod yn nesa \ i chyfion aer iw fwur cynedda \ ag os hwn a ddaw drwu dyciant \ mi yra i dad a 'i fam o feddiant \ plwc
BLl 1664
o waith gyru nhad [~ fy nhad] o 'i feddiant \ daeth arnom flin aflwiddiant \ fe droes y rhod i 'n herbun ni \ hoff un wedd yn ddi ffyniant \
BLl 1719
 
 
FEDDOCH.........................................1
gweddia fi beunudd na bo i 'r hen gybudd \ ai hiran ddiddeunudd ond gwradwudd i 'ch ___ gwrido \ topun yn dopun bob dudd yn y flwuddun \ yn llwm 'n noeth llumun y ddau grebun yn ymgru_____ \ drwu boen bochi ben ben ar ledel a 'r mopren \ yn dilio tra dalien 'ch talcen a dolcio \ a ffust ag a ffastwn nes y cysco pob ascwrn \ yn boeth y bo 'r ffasiwn buth heb orphwuso \ trwu afraid 'n anoeth ar elo 'ch holl goweth \ cun trenudd ne dranoeth na feddoch ddodrefnun \ ag fellu run moddion 'r elo da 'r holl gybyddion \ na roddo i 'r tylodion roddion o 'r eiddun \ dyna weddi o 'r ore ffynu wnelo 'r geirie \ amen doudwch ithe Efengil o 'm gene \ Heilin
BLl 34 858
 
 
FEDDU...........................................1
mae hiran hon ddiddeunudd \ yn difa euddo 'r cybudd \ mae ynte 'n tori i galon gerth \ heb feddu gwerth y nodwudd \
BLl 100
 
 
FEDDWI..........................................1
mae merched a gwragedd yn chwanog \ y leni i feddwi 'n gynddeiriog \ yn ngrog [~ nghrog] a bo 'r ffasiwn hon amen \ i 'w gweddi 'r hen gribddeiliog \
BLl 1517
 
 
FEDDWL..........................................2
ni does genifi am 'ch cariad \ ond can diolch i chwi 'n wastad \ a bod trwy foddol feddwl odieth \ jach gu synied euch gwashaneth [~ gwasanaeth] \ Exit oll enter hiran
BLl 1133
er drenged bloedd y brebwl \ nid ydwi ond drwg wrth swmbwl \ ni roi mo ngalon [~ fy nghalon] dan fy nroed [~ nhroed] \ ni bum i erioed ar feddwl \
BLl 1150
 
 
FEDDYLIE........................................1
ych merched sudd yn 'r un feddylie \ oll yn oll ag yden ine \ am ych troi ffwrdd o 'r tir \ mae 'n ddigon gwir y geirie \ llur
BLl 1106
 
 
FEDER...........................................4
rwiti yn barod iawn i farw \ dwed imi etto hwtw \ pen fochdi ar feder mund i 'r ne \ pwu geiff y code i 'w cadw \ Heilin
BLl 670
chwi ellwch roi 'ch dwulo ngud [~ ynghyd] pen fynoch \ wrth hir ymgeisio ond da 'r ymgowsoch \ ni does neb am y glowa i \ ar feder tori rhyngoch \
BLl 818
naddo ond 'n llus y brenin per \ y mae fo ar feder galw \ ffabian
BLl 1425
fy mrawd morgan diwc morganwg \ ai gwir iw hun ertolwg \ fod brenin ffraingc ag armi o wur \ ar feder gwneuthur mowrddrwg \ morgan
BLl 1475
 
 
FEDI............................................1
Talu am hau a chau a chwnu [~ chwynnu] \ talu am fedi 'r ud a 'i ddyrnu \ talu am nithio talu am falu \ talu am bobi a chorddi a chrasu \
BLl 445
 
 
FEDRA...........................................5
mi fedra gofio yn odieth \ henwe rhai o 'm henafieth \ pob merch a red yn nerth i thraud \ gael dwad i 'r fath waed olieth \
BLl 216
gwell geni glowed buwch 'n brefu \ na chlowed 'r un o rhain yn nadu \ rwi 'n doud y gwir yn ddigon ffri \ ni fedra i mo 'r gwadu \
BLl 459
mi fedra weithio os cai le \ a chware yn 'ch ymul \ Heilin
BLl 751
mi fedra farchnata 'r henwr cu \ a phlanu plu 'n 'ch corun \ Heilin
BLl 755
mi fedra gribo 'ch coese 'r nos yn dda \ oni weithwch yn dra hafarch \ plwc
BLl 767
 
 
FEDRAI..........................................1
ni fedrai ond wulo 'r dagre halltgri \ ag wulo wnewch ithe pen ddoudwi i chwi \ a fath warchad oedd geni gartre \ ar ol ymadel a chwi gyne \
BLl 1322
 
 
FEDRE...........................................1
pe cawn riw un cylfyddgar [~ celfyddgar] \ a fedre roi imi lythur ysgar \ ne a 'i witsie o 'r bud yn ddigon pell \ fe aeth llawer o 'i gwell i 'r barcer \ Exit enter dynstan a ffab Dynstan
BLl 1359
 
 
FEDRES..........................................1
yn tu roedd canu a downsio \ ar hast a berwi a rostio \ pen weles i 'r helthio y cwrw a 'r bir \ ni fedres i yn wir ond ffeintio \
BLl 1341
 
 
FEDRI...........................................7
gwrando 'r dun lled ynfud \ a fedri di etto ddoudud \ ple mae llongie gwuch i stor \ mi fentra i 'r mor fy mowud \ plwc
BLl 369
Rwiti yn ddigon doeth a symel \ a fedri di wneuthur gwaith a gorchwul \ hiran
BLl 750
a fedri di farchnata yn gyndun \ wrth werthu ud ag enllun \ hiran
BLl 753
a fedri di ddyrnu a nithio \ ag edruch gwalle a godro \ hiran
BLl 757
a fedri di godi yn fore f' ened \ i odro geifir a defed \ hiran
BLl 761
a fedri di hyswi ddi barch \ nyddu gwlan a chowarch \ hiran
BLl 765
melldith dy fam i ti cydafel [~ cadafael] \ rwiti yn waeth dy gwrs na chythrel \ oni fedri di 'n well na hun briodi \ cymer iti hi a does i 'th crogi \ plwc
BLl 803
 
 
FEGIO...........................................3
mi ges fy magu 'n gu ag anwul \ a phob danteithion yn fy ymul \ rwan ni feddai nag aur nag arian \ rhaid imi fegio o hun allan \ enter sarjant
BLl 545
os aeth fy nad yn henwr llwud \ i fegio i fwud rwan \ fe gafodd ormod twull a brad \ i golli stad a 'i goran \ Dynstan
BLl 1383
f' anwul dad a 'm brenin \ rwi 'n syrthio ar fy neilin \ ger 'ch bron ar hun o brud \ i fegio i bowud uddyn \
BLl 1789
 
 
FEIBION.........................................1
dan obeithio y cai fy rhan \ fel brenin gan i feibion \ Dowch cymerwch feddiant rhad \ drwu gariad yn y goron \ Exitt oll enter alltud ne ffabian
BLl 956
 
 
FEIE............................................1
os gwelsoch arnon feie \ fellu mae ar y gore weithie \ camolwch ych cymydog ar ol i gefn \ fo wneiff ynte drachefn a chwithe \ Terfun y chware
BLl 1834
 
 
FEL.............................................38
os dealldwch gwmni dichlin \ mi draethaf i chwi 'r testun \ y prolog llawn yn hun o le \ fel mae y chware 'n calun \
BLl 16
fo ddigie wrth hon yma \ eisie i bod a 'i gair fel rodia \ ag yno rhane 'r dyrnas glaer \ rhwng y ddwu chwaer hyna \
BLl 50
drwuddi mi a 'ch gwela 'n ole \ yn wriw ag 'n feniw bawb yn 'r unlle \ ______________________ bob cwr i 'r bud \ ______________________ i gid fel fine \
BLl 132
ydech i bawb yma fel roeddech i gyne \ mi dewes [~ adewais] i fy spectol gartre \ spiio rwi dan neuthur [~ wneuthur] wep \ oes yma neb yn eisie \
BLl 208
nid raid i chwi 'r llw a roddes \ na byddaf i chwi fel a doudes \ enin
BLl 307
fy nwu chwaer sudd lawen weithian \ weld fy nad fel alltud allan \ er na wneuthim un achos uddun \ dig na thwull er ioed i 'w herbun \
BLl 341
Dowch pan Erchwi 'n nes fy merched \ Efo 'ch gwur drwu bur ystyried \ fel a galloch wrando 'n addas \ y modd y rydwi 'n setlo yn tyrnas \
BLl 480
fy mab Hiwin diwc o Lychlun \ fel hun a mae fy llythur cymun \ i chwi mi roddes fy merch hyna \ yn dwusoges gwledudd mersia \
BLl 483
y cerddor cais di 'r carne \ gida dy groesion bricie \ ag oni te a 'm pastwn da \ fel 'r attebwi mi a 'i gwna 'n dipie \
BLl 639
wrth fel y bytho 'r tir yn gofun \ Heilin
BLl 736
ow gorffun tafod drwg gorphen dy fatter \ goflin i 'r tengcwl fynu gyflog fel tingcer \ plwc
BLl 840
mi wna i fy ngorchwul slap \ ag a 'ch rhof chwi whap yn ngonglog \ fel na bo iti Escis wyneb ci \ rhag talu imi fy ngyflog [~ nghyflog] \
BLl 843
pe caen i 'r henwr yma 'n llawen \ i setlo 'r goron ar y bachcen \ cen ine 'r dyrnas i 'w riwlio 'n ffel \ ar f' enioes [~ einioes] fel y fynen \ brenin llur
BLl 906
dan obeithio y cai fy rhan \ fel brenin gan i feibion \ Dowch cymerwch feddiant rhad \ drwu gariad yn y goron \ Exitt oll enter alltud ne ffabian
BLl 956
Tost imi 'n ferch i frenin \ gan ofal yn gynefin \ fynd allan gida 'r fyddin a dilin arfe dur \ yn lle parlwre tawel \ dda agwedd fwun ddiogel yn rhifo gwur i ryfel \ am hoedel gafel gur \ yn lle gwr bum i 'n siwr mewn amal daro ar dir a dwr \ yn rhyfela 'n nerth y cledde am fy mowud Efo mwa \ gorchfygu rhai marchogion yn galonog o 'm gelynion \ a llawer brwudir greulon ddigwuddion blin i 'm gwawr \ fel milwr balch mi nilles [~ enillais] farch i drefio 'r beik drwy fawr barch \ cynal caingc o fyddin ffraingc a 'm barnu 'n fawr wuth ar y faingc \ wrth weled fy ngwroleth mi gefes oruwchafieth \ yn gapten ganwrieth a milwrieth mawr \
BLl 39 993
Duw madde i nhad [~ fy nhad] anhydun ddigio am ddim mor ddygun \ a 'i gilwg fel y gelun yn fy erbun i fel hyn \ a gyru i anwul eneth ael adun o 'i lyfodreth \ heb gymod mewn dig ymeth o soweth rydwi 'n sun \ hireth mawr sudd arnai 'n awr \ fel brathiad cledd i 'm gwedd a 'm gwawr \ yn dwun galar dwus di gymar \ fel oeredd Eira ar y ddaiar \ o na bawn i beunudd yn ngaere fy ngharenudd \ orchafieth fel fy chwiorudd dda ddeunydd yno ddwu \ Llur lwud pa le rwit garw nhad [~ fy nhad] a 'm gyre i rwud \ fel y rydw heb neb i 'm galw \ ond fy hunan a wur fy
BLl 998
Duw madde i nhad [~ fy nhad] anhydun ddigio am ddim mor ddygun \ a 'i gilwg fel y gelun yn fy erbun i fel hyn \ a gyru i anwul eneth ael adun o 'i lyfodreth \ heb gymod mewn dig ymeth o soweth rydwi 'n sun \ hireth mawr sudd arnai 'n awr \ fel brathiad cledd i 'm gwedd a 'm gwawr \ yn dwun galar dwus di gymar \ fel oeredd Eira ar y ddaiar \ o na bawn i beunudd yn ngaere fy ngharenudd \ orchafieth fel fy chwiorudd dda ddeunydd yno ddwu \ Llur lwud pa le rwit garw nhad [~ fy nhad] a 'm gyre i rwud \ fel y rydw heb neb i 'm galw \ ond fy hunan a wur fy henw \ capten alltud meddan yn lle arglwuddes
BLl 998
Duw madde i nhad [~ fy nhad] anhydun ddigio am ddim mor ddygun \ a 'i gilwg fel y gelun yn fy erbun i fel hyn \ a gyru i anwul eneth ael adun o 'i lyfodreth \ heb gymod mewn dig ymeth o soweth rydwi 'n sun \ hireth mawr sudd arnai 'n awr \ fel brathiad cledd i 'm gwedd a 'm gwawr \ yn dwun galar dwus di gymar \ fel oeredd Eira ar y ddaiar \ o na bawn i beunudd yn ngaere fy ngharenudd \ orchafieth fel fy chwiorudd dda ddeunydd yno ddwu \ Llur lwud pa le rwit garw nhad [~ fy nhad] a 'm gyre i rwud \ fel y rydw heb neb i 'm galw \ ond fy hunan a wur fy henw \ capten alltud meddan yn lle arglwuddes ffebian \ yn musgc penaithied Brytan y rwan yma rwu \ diwedd canu enter capten mortimer
BLl 1002
Duw madde i nhad [~ fy nhad] anhydun ddigio am ddim mor ddygun \ a 'i gilwg fel y gelun yn fy erbun i fel hyn \ a gyru i anwul eneth ael adun o 'i lyfodreth \ heb gymod mewn dig ymeth o soweth rydwi 'n sun \ hireth mawr sudd arnai 'n awr \ fel brathiad cledd i 'm gwedd a 'm gwawr \ yn dwun galar dwus di gymar \ fel oeredd Eira ar y ddaiar \ o na bawn i beunudd yn ngaere fy ngharenudd \ orchafieth fel fy chwiorudd dda ddeunydd yno ddwu \ Llur lwud pa le rwit garw nhad [~ fy nhad] a 'm gyre i rwud \ fel y rydw heb neb i 'm galw \ ond fy hunan a wur fy henw \ capten alltud meddan yn lle arglwuddes ffebian \ yn musgc penaithied Brytan y rwan yma rwu \ diwedd canu enter capten mortimer
BLl 1004
Duw madde i nhad [~ fy nhad] anhydun ddigio am ddim mor ddygun \ a 'i gilwg fel y gelun yn fy erbun i fel hyn \ a gyru i anwul eneth ael adun o 'i lyfodreth \ heb gymod mewn dig ymeth o soweth rydwi 'n sun \ hireth mawr sudd arnai 'n awr \ fel brathiad cledd i 'm gwedd a 'm gwawr \ yn dwun galar dwus di gymar \ fel oeredd Eira ar y ddaiar \ o na bawn i beunudd yn ngaere fy ngharenudd \ orchafieth fel fy chwiorudd dda ddeunydd yno ddwu \ Llur lwud pa le rwit garw nhad [~ fy nhad] a 'm gyre i rwud \ fel y rydw heb neb i 'm galw \ ond fy hunan a wur fy henw \ capten alltud meddan yn lle arglwuddes ffebian \ yn musgc penaithied Brytan y rwan yma rwu \ diwedd canu enter capten mortimer
BLl 1006
i nhad [~ fy nhad] anhydun ddigio am ddim mor ddygun \ a 'i gilwg fel y gelun yn fy erbun i fel hyn \ a gyru i anwul eneth ael adun o 'i lyfodreth \ heb gymod mewn dig ymeth o soweth rydwi 'n sun \ hireth mawr sudd arnai 'n awr \ fel brathiad cledd i 'm gwedd a 'm gwawr \ yn dwun galar dwus di gymar \ fel oeredd Eira ar y ddaiar \ o na bawn i beunudd yn ngaere fy ngharenudd \ orchafieth fel fy chwiorudd dda ddeunydd yno ddwu \ Llur lwud pa le rwit garw nhad [~ fy nhad] a 'm gyre i rwud \ fel y rydw heb neb i 'm galw \ ond fy hunan a wur fy henw \ capten alltud meddan yn lle arglwuddes ffebian \ yn musgc penaithied Brytan y rwan yma rwu \ diwedd canu enter capten mortimer
BLl 1008
o gyfadde 'r gwir rydwi 'n forwun \ fel a does i 'r bud yn blentun \ man [~ myn] fy ffudd os fi di [~ ydyw] ffebian \ ni ches i yrioed ddrwg air na gogan \ mortimer
BLl 1033
er ys tair blynedd yn 'ch byddin \ mewn dillad mab mae merch i frenin \ fel rhyfelwr gwrol gwaedlud \ yn cadw enw capten alltud \
BLl 1056
Diwc Morganog Enwog inion \ fe ddaeth y bud wrth fodd yn calon \ cael y goron mewn modd ffel \ i riwlio fel y fynon \ morgan
BLl 1089
fel y cymerir mae 'r cwilidd \ ni weld di ronun ar y nwurydd [~ fy nwyrudd] \ na ladd moni yn dy lid \ does arni hi na gwrid na gwradwudd \ Heilin
BLl 1175
ffabian lan can croeso i chwi \ dy brudferthwch rwi yn i hoffi \ yn fy Llus mi wnaf amgenach \ cewch barch Twusoges fel 'r heuddech \
BLl 1251
ers tair blynedd drwu fawr drafel \ a bum i 'n cynal fflit i ryfel \ yn colli gwaed ac arfe ag arian \ fel y gwuddoch hynu 'ch hunan \
BLl 1255
ffabian fwun os coeliwch fi \ nid wi 'n cyfflybu hono i chwi \ ond fel llwch ne dom ar frethun \ i 'w werthu er moliant wrth aur melun \
BLl 1282
f' arglwudd frenin y ngael [~ fy nghael] 'n gariad \ nid iw i chwi ddim caffailiad \ ond fel y rwi drwu burder calon \ mi fydda futh i 'ch caru 'n ffyddlon \
BLl 51 1290
mi weles henwr o frutania \ wrth y lodg yn rhodio gyne \ a gwallt i ben run lliw a 'r gwlan \ a 'i farfan fel yr eira \ ffebian
BLl 1421
rhaid ini am hun gonsidro \ mai 'n bai ni 'n hinen iw o \ droi 'r hen wr fel diras blant \ o 'i feddiant a 'i ddifyddio \ morgan
BLl 1486
fy nhad nid ydwi 'n bur fodlon \ I chwi golli 'ch parch a 'ch coron \ a 'ch troi o 'ch gwlad fel tratur agos \ heb wubod pam nag am bar achos \
BLl 1651
fy ngwr i sudd mewn cyflwr caeth \ rwi 'n ofni gwaeth nag undun \ fel gwbedun pell o 'i le wedi ddal yn ngwe 'r pru copun \ bu farw ym chwaer mae 'n newudd chwith \ daeth arnom felltith ffiedd \ am yn balchder a 'n ffalster ffol \ ni gowson ddol o ddialedd \ yr howddgar ferchede cymerwch fi 'n siample \ a 'r dynion nid ame gweddiwch ar linie \ rag syrthio dan fagle pyryglon \ pob twull a chamwedde pob diles fyddylie \ er i ciddio tros ddyddie amdanun rhaid \ diodde pen ddelo i 'r gole 'n dirgelion \
BLl 69 1747
ffarwel y cwmni grasol \ rhaid imi ymado a mhobol [~ fy mhobl] \ i rodio 'r bud o fan i fan \ fel dynes ansynhwurol \ enter Llur dynstan a ffabian llur
BLl 1761
os buon dratiried ffeilsion \ i 'ch erbun fel gylynion \ gwneud da dam ddrwg iw wllus duw \ ar ffordd i fuw fel cristion \ llur
BLl 1795
os buon dratiried ffeilsion \ i 'ch erbun fel gylynion \ gwneud da dam ddrwg iw wllus duw \ ar ffordd i fuw fel cristion \ llur
BLl 1797
ond mynai gyru yn ddiymwared \ o 'm tyrnas fel tratiried \ ag ni chan w tra bo chwuth \ mo 'r dwad buth i 'm gweled \
BLl 1803
bendithion duw a fo yn 'ch plith \ fel y man wlith foreuddudd \ Exitt oll enter plwc
BLl 1809

Adran nesaf
Next section

I’r brig
Back to the top