EITHYR.............5

eithyr a gyflawnit gwedy dyvodiat CHrist,

eithyr yr Oen CHrist y amddeffen yr ei a dducant testoliaeth y gyd a'r gwirionedd,

Eithyr gwedy hyny ei derbyn y 'ogoniant. 15

Eithyr yr ei 'sydd o DDew,

a'r dinas caredic: eithyr tan y ddiscynoedd oddiwrth DDyw or nef,

ELEPHANT...........1

ddaint yr elephant] ,

ELEPHANTINON.......1

elephantinon .

ELI................1

ac mal nad ymddangoso * cywilydd [-: * gwrthuni] dy noethter di: ac ira ‡ dy olygon [-: ‡ lygait] ac * eli llygeid [-: * collyrio ] ,

ELWID..............2

‡ hwy a elwid ac y ddetholwyd,

y elwid,

ELWIR..............6

oeddwn mewn ynys a elwir Patmos am 'eir Dyw,

Ac enw'r seren a elwir wermwd: am hyny trydedd ran y dyfredd aethant yn wermod,

yr hon y elwir yn ysbrydawl Sodoma ‡ ac [-: ‡ a'r] Eifft,

yr hwn y elwir y * cythrel [-: * diavol] ,

Ac hwy ymgynyllasant ynghyd y le y elwir yny'r Ebryw,

ae enw ef y elwir GAIR DYW.

ELWYR..............1

Bendigedic ynt y rrei y elwyr y * wledd [-: * swper] priodas yr Oen.

ELYDN..............2

Ay draed oeddent mal ‡ pres [-: ‡ elydn,

ac o ‡ bres [-: ‡ elydn] ,

ELLINGYR...........1

Satan y ellingyr allan oe garchar,

ELLWNG.............1

Ac wedy ei ellwng yn rhydd,

ELLY...............1

ac na elly * cyd ddwyn [-: * goddef] ar rrei drwc,

ELLYNG.............1

a'r compeini nefawl yn canu molianneu yn ‡ ddidaw [-: ‡ eb dor ] : can ys yr Oen 'sy wedy ei briodi: a' gair Dew * aeth [-: * a 'orvu ] a'r oruchafieth: Satan yr hwn yn hir o amser oedd wedy ellyng yn rhydd,

ELLYNGWYD..........1

Ar pedwar Angel y ellyngwyd,

EMERAUD............1

emeraud] .

EMULARE............1

emulare] a gwella.

ENBYD..............1

nes cyflewni'r mil o vlynyddey: can ys yn ol hyny rreid yw y ollwng ef dros ychydic o ‡ amser [-: ‡ enbyd] .

ENEDIGAETH.........1

yr [-: * a'r] ‡ enedigaeth [-: ‡ cenedledigeth] cynta or meyrw,

ENEFEILIED.........1

ac y glyweis lleis llawer o Angylion ynghylch yr eisteddle ac ynghylch yr enefeilied ar henafied,

ENEID..............1

(A'r avaley y drachwenychoedd dy eneid ti,

ENEIDIEY...........3

mi weleis dan yr allor eneidiey yr rein y las am 'eir Dyw,

ac eneidiey dynion.

ac mi welais eneidiey y rrei,

ENEY...............7

Ac yr oedd yn y law ddehe saith seren: ac o eney allan yrydoed yn myned cleddey llym doy vinioc: a discleiro a wnaeth y wyneb ef mal yr * hoyl [-: * haul] yn y ‡ 'rym [-: ‡ nerth] ef.

ond ef y vydd melys yn dy eney di mal mel.

Ac ef agoroedd y eney mewn dirmic yn erbyn Dyw,

yn dyfod allan o eney'r dreic,

ac allan o eney'r proffwydi ffeilsion.

Ac oy eney ef yr aeth allan cleddey llym,

yr hwn gleddey 'sy yn dyuot allan oe eney,

ENEYR..............1

ac allan o eneyr ‡ enifel [-: ‡ bestvil] ,

ENHYD..............1

am yddynt o'r ffwys * dros ychydic o amser [-: ‡ enhyd bach] hyd yn gyflewnid [-: *nes cyflewni] rif * y [-: ‡ ei] cydwasnaethwyr,

ENIFEILIED.........1

ac * enifeilied [-: * yscrublieit] ,

ENIFEL.............54

ac yng hylch yr eisteddle y royddent pedwar enifel yn llawn o lygeid ym'laen ac yn ol.

Ar enifel cyntaf cynhebic * yllew [-: * i lew] ydoedd,

ar eil enifel yn debic y lo,

ar pedwaredd enifel oedd yn debic y eryr ‡ yn hedfan [-: * yn ehedec ar ei adain] .

Ac yroedd y bob vn or pedwar enifel chwech o adeinedd gylch ogylch yddynt, *

ar pedwar enifel,

y pedwar enifel,

Ar pedwar enifel a ddywedasont,

ac mi y glyweis vn or pedwar enifel yn dwedyd,

mi glyweis yr eil enifel yn dwedyd, *

mi glyweis y trydydd enifel yn dwedyd,

leferydd] yn chanol y pedwar enifel yn dwedyd,

my glyweis lleis y bedwrydd enifel yn dwedyd,

ar pedwar enifel,

yr * enifel [-: * bestia .

Ac mi weleis * enifel [-: * vestvil] yn ‡ cwny [-: ‡ codi] or mor,

Ar ‡ enifel [-: ‡ bestvil] rhwn y weleis i,

ac aeth yn ol yr enifel [-: * y ddilynoedd yr bestvil] .

Ac hwy addolasant y ddreic yr hwn y ‡ rroedd [-: ‡ roes] gallu yr enifel,

ac addolasant yr enifel,

Pwy ysydd debic yr enifel,

Ac mi edrycheis ar enifel arall yn * cwny [-: * escen,

Ac ef y wnaeth cwbl ar allei yr enifel cynta wneythyr * oe vlaen [-: * ger ei vron ] ,

y addoli yr enifel cynta,

yrrei y oddefwyd yddo ef y gwneythyr gair bron yr enifel,

am [-: * bot] yddynt wneythyr delw yr enifel,

A' goddef y wneythpwyd yddo ef rroi * anadl [-: * yspryt] y ddelw'r enifel,

mal y galley ddelw'r enifel ddwedyd,

a' pheri lladd cynifer vn nad addoley ddelwr enifel.

ney enw'r enifel,

cyfrifed rrif yr enifel: can ys rrif duyn ydiw,

a chair bron y pedwar enifel,

Od addola ‡ vn duyn [-: ‡ nep] yr * enifel [-: * bestvil] ae ddelw ef,

yrrein y addolant yr enifel,

gwedy y gymysgy a than ar sawl y gawsant y llaw 'n ycha ar yr * enifel [-: * bestvil] ,

Ac vn or pedwar enifel y roedd yr seith Angel seith phiol aur yn llawn o ddigovent [-: ‡ ddicter,

ac y dywalloedd y phiol ar y ddaiar: a' chornwyd drwc a' dolyrys y gywmpoedd ar y ‡ gwyr [-: ‡ homines dynion] 'oedd a nod yr enifel arnynt,

A'r pymed Angel y dwalloedd y phiol allan ar eisteddle yr ‡ enifel [-: ‡ bestvil] ,

ac allan o eneyr ‡ enifel [-: ‡ bestvil] ,

ac mi weleis gwreic yn eistedd ar * enifel [-: * vestvil] vn lliw ‡ ar scarlla [-: ‡ ac yscarlat] ,

a'r ‡ enifel [-: * bestfil] ysydd yny dwyn hi,

* Yr enifel [-: ‡ y bestfil] y weleist,

y rryfeddant (enwey y rrein nyd ynt yn escrivennedic mewn LLyfr y bowyd er dechrey'r bud) pan edrychant ar yr enifel yr hwn ydoedd,

Ar * enifel [-: * bestfil] yr hwn y ‡ vu [-: ‡ erat .

ond hwy gant gallu mal Brenhinoedd mewn vn awr gydar enifel.

ae awdyrdod ‡ yr enifel [-: * ir bestvil] .

A'r dec corn y weleist ti ar yr enifel,

ac y roi y teirnas yr enifel,

ar pedwar enifel y syrthiasant y lawr,

Ac mi weleis yr * enifel [-: * bwystvil] ,

Ond yr ‡ enifel [-: ‡ bestvil] y ddalwyd,

trwyr rrein y siomoedd ef hwynt y dderbynasant nod ‡ yr enifel [-: ‡ y bestvil] ,

a'r rrei nyd addolasant yr ‡ enifel [-: ‡ bestfil] ,

y vwrwd y bwyll o dan a' brymstan lle poenir ‡ yr enifel [-: ‡ y bestfil] ,